เริ่มนั่งสมาธิ ทำไมปวดขาจังครับ

นั่งได้ประมาณ 30 นาที ขาก็เริ่มชา แล้วก็ปวดครับ เป็นเพราะผมนั่งไม่ถูกท่าทางหรือเปล่าครับ มีวิธีแก้ไขอย่างบ้างครับ

ขอบคุณครับ

 

เป็นธรรมดาครับ
เป็นมากก็ลองเปลี่ยนอิริยาบท
แล้วคุณจะรู้ว่า ที่แท้ร่างกายคนเรามันนับวันแตกสลาย
นั่งมากมันก็จะแตก นอนนิ่งๆมันยังจะแตก ยืนมันก็แตก เดินมันก็แตก
มันเป็นธรรมดาของมัน
แต่แปลก นั่งดูหนังได้สบาย นั่งสมาธิปวดขึ้นมาเชียว
อยู่ปกติ ดูเหมือนมีความสุขอยู่ได้ แต่ทำไมนั่งสมาธิมันถึงได้ร้อนลนนัก


อย่าให้กิเลสหลอก ต้องสู้จึงจะชนะ
พระท่านสอนให้นั่งให้มันแตกเลย
ตายเป็นตาย แต่ไม่ใช่เครียดนะครับ
ต้องสบายๆ หากฟุ้งมากเอาไม่อยู่
ก็เปลี่ยนบรรยากาศ เปลี่ยนอิริยาบถครับ

ขอให้เจริญในธรรม ชนะกิเลสได้นะครับ

 

ผมเคยทำอย่าง คุณยายทองประสา คือ ทนนั่งไปจนหายปวด จนไม่มีความรู้สึก แต่ก็มีปัญหาอีกว่าเวลาเลิกทำสมาธิแล้ว ขาขยับไม่ได้เลย เหมือนเป็นอัมพาธ ต้องกัดใจขยับขา จะแก้ตรงนี้อย่างไงดีครับ เพราะผมจะเป็นทุกครั้งที่นั่งสมาธิ

 

เริ่มนั่งมานานหรือยังครับ และนั่งแต่ละครั้งนานหรือไม่ครับ

 

ยุบหนอ พองหนอ

 

เห็นเขาบอกถ้าเข้าฌานสุขได้ คงเเค่ฌานสุขของฌาน1อ่ะนะ
มันจะไม่ชา ไม่รู้สึกเจ็บเเต่พอออกมามันจะเจ็บจะชา
เเบบว่าเหมือนตอนเราทำสมาธิมันพักเวทนาไว้ก่อนมั้ง

 

เรียกว่า.......................................อริยาบถปิดบังทุกข์ครับ
คนเราไม่สามารถอยู่ในท่าใดๆได้นานๆ หรอกครับ ไม่ว่าจะ ยืน เดิน นั่ง นอน
เป็นธรรมชาติอย่างหนึ่ง ถึงแม้ท่าสบายๆอย่างท่านอน ก็ยังต้องพลิกไปมา

ผมก็เคยมีปัญหาแบบคุณเหมือนกัน เลยอยากร่วมแบ่งปันประสบการณ์ดูน่ะครับ

1.ลองเปลี่ยนมาเป็นท่ายืนสมาธิ ซัก 15-20 นาทีแล้วกลับลงไปนั่งใหม่

2.เดินจงกรม(ลองหาข้อมูลวิธีการมาศึกษาดูเอานะครับ)

3.นั่งทำสมาธิบนเก้าอี้ ตั้งกายตรงพยายามอย่าพิงพนักเก้าอี้

แต่ถ้ารักจะเอาดีทางนี้ ท่านั่งสมาธิมาตรฐานจำเป็นที่จะต้องทำให้ได้ยาวนาน
และชำนาญ เพราะท่าอื่นๆมักได้แค่ทำให้จิตรวมแต่สมาธิจะไม่ค่อยก้าวหน้า
อย่างดีก็ได้แค่ปฐมฌาน คงเพราะท่าอื่นไม่เป็นฐานที่หยุดนิ่งและมั่นคงพอ

4.กรณีท่านั่งสมาธิ ลองใช้ หมอนรองก้นดูซิครับ อาจใช้เบาะนุ่น/ฟองน้ำ
หรือผ้าหนาๆพับหลายๆทบ รองเฉพาะใต้ก้นปรับความสูงให้พอรู้สึกว่านั่งแล้ว
สบาย-มั่นคง วิธีนี้จะช่วย ยกกระดูกเชิงกรานได้นิดหน่อย ลดการกดทับพับงอ
ของเส้นเลือดใหญ่บริเวณขาหนีบได้ ทำให้เลือดหมุนเวียนได้ดีขึ้น

5.เมื่อรู้สึกว่ามันทนไม่ไหวจริงๆ แต่ยังไม่อยากเลิกนั่ง ลองเอามือท้าวไปข้าง
หลังแล้วยันพื้น ยกก้นขึ้นค้างไว้ซัก1-2นาที จะรู้สึกได้ว่าเลือดมันไหลซู่ลงไป
เลี้ยงตามขา ซักพักอาการก็จะดีขึ้นเอง

ขอให้เจริญในธรรมครับ.........................................สาธุ

 

เคยเป็นตอนนั่งแรกๆเหมือนกัน ทุกวันนี้บางวันก็เป็น บางวันนั่งเป็นชั่วโมงแต่ไม่เป็น มันคือเวทนา อย่าไปใส่ใจกับมันมากนัก เพราะจิตมัวแต่กังวลจนทำให้ไม่มีสมาธิเท่าที่ควร ถ้าขามันชามันปวดพอรู้ก็ปล่อยมันไปภาวนาต่อไปอย่าไปสนใจ สักพักมันจะเริ่มคลายเองโดยที่เราไม่รู้ตัว (ถ้าเราไม่ใส่ใจกับมันนัก)

 

ขอบคุณมาก สำหรับ คำแนะนำของทุกท่านครับผม

 

เพิ่งนั่งรวมแล้วประมาณแค่ 12 ครั้งครับ ครั้งหนึ่ง ๆ ก็ไม่เกิน 1 ชั่วโมงครับ เฉลี่ยแล้วก็แค่ 30 นาทีครับผม

 

ถ้าเช่นนั้นร่างกายคงจะยังปรับสภาพไม่ได้ครับ นั่งไปเรื่อยๆให้สม่ำเสมอ พอร่างกายชินแล้วจะหายเองครับ และอาการทางร่างกายนี้ ส่วนใหญ่จะเป็นกันครับ
พอเชี่ยวชาญแล้วปวด ชา ฯลฯ ไม่ได้กินหรอกครับ พอเชี่ยวชาญแล้วนั่งที3- 4 ชั่วโมงก็ไม่รู้สึกล้า อาการที่ว่ากันก็ไม่มีหรอกเลยครับ

 

ผมขอเอาวิธีนี้ไปลองใช้ดูนะครับ เวลาอยู่ในสมาธิผมจะไม่รู้สึกว่ามันปวดหรือชาเลย แต่พอออกจากสมาธิได้เท่านั้นเหละมันมาตลอด ได้ผลอย่างไรจะเอามาเล่าให้ฟังนะครับ ขอบคุณมากครับ

ผมฝึกสมาธิมานานแล้วครับ แต่ละครั้งก็ประมาณครึ่งชั่วโมงครับ

 

วิธีของคุณอยาก เวียนว่าย ใช้ได้ผลดีมากเลยครับ ผมลองนั่งสมาธิได้ครึ่งชั่วโมง ไม่มีอาการชาหรือว่าปวดเกิดขึ้นเลยครับ ขอบคุณสำหรับวิธีดีๆนะครับ

 

ยินดีด้วยครับ คุณ combasion
ผมดีใจครับที่ความคิดเห็นเล็กๆน้อยๆของผม จะเกิดประโยชน์ กับคุณ
และเพื่อนๆผู้ร่วมทางธรรมท่านอื่นๆบ้าง แม้จะเพียงนิดหน่อยก็ยังดีครับ

ขอให้ธรรมะคุ้มครองทุกๆท่านที่ประพฤติธรรม.............ครับ

 

นั่งสมาธิแล้วปวดขา......(อาจมีแถม......ปวดเอว ปวดหลัง มาด้วย)
ก็มีคนช่วยตอบแล้ว ในหลายๆ ประเด็นแล้ว.....ก็จะพยายามเสนอความคิดเห็น
ในประเด็นที่มัก...อาจไม่ค่อยมีคนตอบหรือมองข้ามไป.....หวังว่าพอจะช่วยได้บ้าง
ไม่มากก็น้อย ซึ่งผมใช้อยู่...เหมือนกัน ก็ได้ผลดีบ้าง....ตามอัตภาพ สภาพร่างกาย
ของคนหนุ่ม(เหลือน้อย)...........ก็เป็นการฝึกจิตฝึกใจ แต่เรายังมีขันธ์ ร่ายกายอยู่ ก็ต้อง
นึกเสียว่าเป็นเรื่องธรรมดา (ขันธมาร) บางอย่างเป็นวิบากกรรมเหมือนกัน ที่คอยมาขัด
มาขวาง (ผิดศีลข้อ ๑ มามากก็อาจโดนรบกวนหรือต้องทนวิบากมากหน่อย) วิธีที่ดีที่สุด
ก็คืออย่าไปสนใจมัน (แต่มันกลับสนใจเรา...!!!!) ปล่อยวางขันธ์ ๕ หรือพิจารณาก่อนนั่งสมาธิ
ก็จะช่วยได้มาก

๑. ต้องหมั่นออกกำลังกาย เพาะกำลังหรือยืดเส้นยืดสาย เช่น ดัดร่างกาย(จำพวก โยคะ
ฤาษีดัดตน กายภาพบำบัด ฯลฯ) หรือพอนั่งได้ที่ก็คอยขยับให้พอดี พอเหมาะแก่ตัวเรา
นั่งแบบไหนแล้วสบาย ต้องคอยสังเกตไว้ พอเจริญสมาธิ จิตจะได้ไม่ต้องคอยมาวิตก กังวล
หรือพอนั่งแล้ว จะก้มๆ เงยๆ บิดเอว หน้าๆ หลังๆ มือ ไหล่ (ตามอัธยาศัย)ก่อน แล้วจึงทำสมาธิ

๒.เวลานั่งแล้วต้องรู้สึกสบาย ผ่อนคลาย ไม่เกร็ง ส่วนหนึ่งหรือส่วนใดของร่างกาย ทั้งขา เอว หลัง
ไหล่ ไม่บีบหัวตา หน้าผากหรือคิ้วไม่ย่น นั่งต้องรู้สึกสบาย (ก็จะช่วยให้รู้สึกอยากจะนั่งสมาธิในคราว
ที่หวนหรือระลึกถึง)หรือนึกถึงความสบายนั้นแล้วแผ่ออกไปให้ทั่วร่างกาย ขับความไม่สบายออกไป

๓.ถ้าปวดหรือทนไม่ได้...ไม่ไหวแล้ว (กรณีที่ทนไม่ไหวจริงๆ...) ก็เปลี่ยนอิริยาบทเช่นเปลี่ยนไปนั่ง
พับเพียบหรืออย่างอื่นแทน สำคัญอยู่ที่ถ้าขยับ..จิตมักจะเคลื่อนต้องคอยประคับประคองจิตให้ดี
อย่าให้กระเพื่อมหรือกระเพื่อมให้น้อยที่สุด (สำคัญอยู่ที่ฝึกจิต...ไม่ได้เน้นฝึกกาย..) บางสิ่ง
บางอย่างก็ต้องทำใจ แม้การนั่งสมาธิก็ตาม ก็ใช่ว่าจะนั่งได้นิ่ง สงบ อยู่ทุกวัน.....บางวันเข้า..
บางวันวันไม่เข้า...(ก็ต้องเสวยกับเวทนา) เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา

๔.ต้องหมั่นคอยสังเกต อารมณ์ การทำจิต ทำใจ การเข้าสมาธิว่าจุดไหน.....เข้าได้อย่างไร
ถึงไม่เจ็บ ไม่ปวด นิ่ง สบาย ต้องจดจำไว้ให้ดี (รวมถึงสภาพร่างกายทั้งก่อนนั่ง ขณะนั่งนั้น)
นึก...หมั่นทำจิตเทียบเข้าไป บ่อยๆ เข้า ก็จะรู้แนวในการดับทุกขเวทนานั้นรวมถึงทั้งสมาธิ
ของเราก็จะก้าวหน้าตามไปด้วย

๕.ถ้าทนไม่ไหว (ในทุกขเวทนานั้น) จริงๆ นั่งสมาธิต่อก็ฟุ้งซ่าน ไม่สงบระงับ เปลี่ยนอิริยาบทก็แล้ว
ทำอย่างไรก็แล้ว เอาไม่อยู่ อาจเลิกหรือพักผ่อนก่อน เวลาอื่นหรือพอสงบระงับ สบายๆ แล้วจึงค่อย
มานั่งสมาธิต่อไป

๖.นั่งในอิริยาบทอื่นเช่น นั่งเก้าอี้หรือนั่งแบบที่มีพนักพิง ก็พอช่วยได้บ้างโดยเฉพาะกรณีที่ต้อง
นั่งสมาธินาน ๆ (เผื่อกรณีที่เจ็บป่วย..ด้วย) หากถ้าพอนั่งแบบทั่วไปได้ก็ควรนั่งแบบนั้น (บางทีจะ
ควบคุมสติแลสมาธิได้ยาก.....อยู่ที่ตั้งสติ สมาธิให้เป็น..หรืออาจติดสุข สบาย เผอญหลับได้โดยง่าย)

๗.กรณีที่นั่งสมาธิแล้วเสร็จหรือการลุกจากที่....อาการเหน็บชาถามหาหรือเข้าสิงนั้น บางคนแปลก
(หรืออาจไม่แปลกก็ได้) ลุกเฉยเลย.....หรือไม่ค่อยจะเป็นไรแต่ของข้าพเจ้าอาการน่าเป็นห่วง !!!!
ถ้าลุกตอนนั้นล้มทั้งยืนแน่...นอน มันควบคุมไม่ได้เลย ซึ่งก็หนัก เบา ก็แล้วแต่กรณี ข้าพเจ้าใช้วิธี
ค่อยๆ ประคับประคองออกจากสมาธิ ลืมตาช้าๆ นั่งอยู่ที่เดิม ค่อยๆขยับให้รับรู้ถึงสภาพของร่างกาย
มันเหน็บมันชาหรือไม่รู้สึกที่ไหน ส่วนใดก็รับรู้ถึงมันหมด จากนั้นก็นวด คลึง บีบ กดในส่วนที่ชา
หรือเหน็บนั้น พอทุเลาเบาบางลง จึงขยับ ลุกจากที่ไป ถ้าเป็นที่บ้านข้าพเจ้าจะค่อยๆ นอนลงไปเลย
พอสบาย คลายตัวต่างๆ จึงค่อยลุกไป

ซึ่งถ้าคอยสังเกตดูให้ดี....ขณะที่นั่งสมาธินั้นอาการเหน็บชามันจะมาหรือเริ่มลาม ประมาณจาก
ที่นั่งแล้ว 30 - 45 นาทีหรือกว่านั้น ถ้านั่งสมาธิแล้วยังไม่ดับจิตหรือเข้าสมาธิลึกได้แล้ว.......
ทุกขเวทนาตรงนี้ก็ต้องใช้ขันติ ความอดทน อดกลั้นเข้าระงับ ความหนักเบาของการดังกล่าวขึ้นอยู่
กับกำลังของสมาธิเหมือนกัน......ก็ใช้เป็นเครื่องเช็ค วัด ตรวจสอบ ตนเองได้ดีอีกด้วย

ก็ต้องขอเน้นว่าฝึกที่จิตที่ใจ บางทีการฝึกสมาธิลืมตาไปด้วยทุกขณะที่เราดำเนินชีวิตประจำวัน
ทั้งการระลึกถึงสติ ความรู้ตัวต่างๆ การพิจารณาข้อธรรมกรรมฐาน..... การทำสมาธิไปด้วย
เคลื่อนไหวไปด้วย.....ก็ทำให้การที่เรากลับมานั่งสมาธินั้นง่ายขึ้น ทุกขเวทนาต่างๆ ก็บรรเทา
เบาบางลง....ซึ่งก็อยู่ที่เราวางจิตวางใจให้เป็น...ให้ได้ หรือถูกหลักวิชชา อยู่ที่ไหน อย่างไร.....
สมาธิก็อยู่กับเรา.....ก็ต้องหาหลัก..ทิก...เทคนิค ประจำตัว (เป็นของสากล..มีอยู่แล้วทุกผู้ทุกคน
ขึ้นอยู่กับเราว่าจะหามันเจอ....เมื่อไร) ยืน เดิน นั่ง นอน ก็วางจิตวางใจแบบเดียวกัน.....

ก็ขอให้มีความสุข สบาย.....แช่มชื่น แจ่มใส กับการนั่งสมาธิ......ครับ
ขออนุโมทนาสาธุการ.......

 

หลังจากนำ คำแนะนำไปลองดู ปรากฎว่า นั่งไปซะพัก จากปวดมาก ก็กลายเป็นน้อยลง จนรู้สึกแค่ชา ๆ แต่พอเลยจากนี้ไป กับกลายเป็นว่า รู้สึกตัวใหญ่ขึ้น และหนักมาก หนักจนบอกไม่ถูกครับ (ผมนั่งประมาณ 1 ชั่วโมง จนทนไม่ไหว ก็เลยต้องหยุด

อย่านี้จะแก้ไขอย่างไรครับผม

 

วิธีแก้

1. อาจนั่งในท่าใดก็ได้ที่เป็นท่าสบายๆ แทนก็ได้
แต่ถ้าจิตเริ่มเข้าสู่ ฌาน อาการทางกายจะค่อยๆ หายไปเองครับ
จริงๆ ไม่ได้หายปวด แต่ กาย กะจิต แยก กัน จึงไม่รับรู้อาการปวดทางกาย

2. เปลี่ยนอิริยาบท มาเป็นเดินจงกรมบ้างก็ได้ครับ

 

เคยนั่งค่ะ ปวดหลังมาก แต่ก็ฝืนนั่งจนมันรู้สึกเย็นวาบเข้ามาแทนที่ปวด แล้วตั้งแต่นั้นมาก็ไม่เคยปวดหลังอีก แต่ก็จะเริ่มเป็นที่ขา ตรงหัวเข่าถึงเท้า เหมือนหัวเข่ามันจะหลุดออกมา ฝืนนั่งอีกเหมือนกันประมาณ อีก 30 นาทีได้ จนทนไม่ไหวจริง ๆ ก็เลยออกจากสมาธิ แล้วอย่างนี้ เราต้องนั่งบ่อย ๆ ใช่มั้ยค่ะ มันถึงจะหายไป