พระกษิติครรภมหาโพธิสัตต์

พระกษิติครรภมหาโพธิสัตต์

คนจีนเรียก " ตี้จั่งฮ๊วงพู่สะ " ส่วน_ี่ปุ่นเรียก " จิโช " (ยีโซ) _านเรียก " เดียต่างโบต๊าก " ในอนัมนิกายของประเทศไทยเรียกโดยอนุโลมให้เข้าใจง่ายว่า " พระมาลัย " แต่แรกนั้นไม่ได้มีความสำคั_มากมายนัก จนกระทั่งทางประเทศจีนได้รจนาคัมภีร์อดีตปณิธานสูตรของพระกษิติครรภมหาโพธิสัตต์ขึ้น คัมภีร์ปกรณ์นี้ได้เล่าอ้างถึงอดีตชาติของพระโพธิสัตต์พระองค์นี้ว่า ได้ตั้งปณิธานว่าจะไม่เข้านิพพาน

ทั้งนี้เพื่อจะช่วยเหลือสรรพสัตว์ จนได้ตรัสรู้ในยุคของพระศรีอารยเมตไตรย พระสูตรนี้ ทำให้พระโพธิสัตต์พระองค์นี้ เป็นที่เลื่อมใสและมีผู้ทำการสักการะนอบน้อมเป็นอันมาก

ภาพลักษณ์ของพระองค์นั้นจะมีลักษณะคล้ายพระภิกษุศีรษะโล้น ทรงไม้เท้ามีวงแหวน เรียกว่า ขักขระ (ปฏาก) ไว้ที่มือขวา มือซ้ายถือแก้วมณี เฉพาะที่_ี่ปุ่นนั้นมีความเชื่อพิเศษแตกต่างกันไป บ้างก็สร้างมือซ้ายอุ้มทารกอยู่

เพราะเชื่อกันว่าพระโพธิสัตต์พระองค์นี้นั้นเอื้ออาทรต่อเด็กๆ มีผู้ห_ิงไปอธิษฐานขอให้พระองค์ทรงช่วยเหลือบุตร ซึ่งเสียชีวิตในระหว่างตั้งครรภ์ จะด้วยตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตาม ส่วนทางอินเดียและธิเบตนั้น พระเศียรประดับด้วยศิราภรณ์ ฉลองพระองค์ดุจพระราชา

 

ตามประวัติของพระโพธิสัตต์พระองค์นี้นั้น มารดาของท่านนั้นเป็นนางพราหมณี และมักกล่าววาจาผรุสวาท จาบจ้วงล่วงเกินพระไตรรัตน์ ครั้นนางถึงแก่กรรม ตัวบุตรีประสงค์จะช่วยมารดาให้พ้นทุกข์ จึงไปอ้อนวอนต่อรูปเคารพของพระพุทธเจ้าอยู่เนืองนิตย์

จนกระทั่งบุตรีของนางพราหมณี ได้ยินพระสุรเสียงขององค์สัมมาสัมพุทธะ บอกกล่าวให้ไปถือศีลต่อที่บ้าน บุตรีของนางพราหมณีภาวนาระลึกถึงพระพุทธเจ้าจนจิตดิ่งเข้าสู่สมาธิ วิ__าณออกจากร่างไปถึงฝั่งมหาสมุทรแห่งหนึ่ง

เห็นสัตว์ร้ายซึ่งตัวเป็นเหล็ก ไล่จิกมนุษย์ชายห_ิง ที่ลอยวนเวียนอยู่ในมหาสมุทร อสูรตนหนึ่งได้ไต่ถามบุตรีของนางพราหมณีว่า เจ้ามายังสถานที่แห่งนี้ทำไม รู้หรือไม่ว่า ที่นี่คือแดนสุดขอบจักรวาล นางตอบว่า จะไปนรก นางถามต่อว่า มนุษย์ที่ลอยอยู่ในมหาสมุทรคือใคร

อสูรตอบว่า เหล่านี้คือมนุษย์ที่ทำบาป คนตายไปพ้น 49 วัน หากไม่มีใครอุทิศส่วนกุศลไปให้ ก็จะถูกนำมาลงโทษ ให้ได้รับความทุกข์ทรมาน

 

ณ สถานที่แห่งนี้ นางถามต่อไปว่า มารดาของนางอยู่แห่งใด อสูรตอบว่า ด้วยการภาวนาและการบูชาของนาง เป็นเหตุให้มารดาของนางพ้นจากนรก ขึ้นเสวยสุขบนชั้นสวรรค์แล้ว

และด้วยเหตุที่นางได้เห็นสรรพสัตว์ในนรกเป็นจำนวนมาก จึงได้ตั้งปณิธาน ขอบำเพ็_กุศลในทุกกัลป์ เพื่อช่วยสรรพสัตว์เหล่านี้ให้พ้นทุกข์ ต่อมานางพราหมณีผู้นี้ ได้กลับชาติมาเกิดเป็นชาย และได้ตรัสเป็นพระโพธิสัตต์มีนามว่า พระกษิติครรภ หรือ ตี้จัง

ผู้เป็นให_่ในเมืองนรก กษิติครรภ แปลว่า ห้วงดิน หรือ ห้องดิน เพราะเชื่อกันว่านรกนั้นอยู่ลึกลงไปในห้วงดิน อีกตำนานหนึ่งกล่าวว่า ชาติภพของพระกษิติครรภนั้น เดิมทีเป็นราชโอรสของพระเจ้ากรุงเซียมหลอ ( คาบสมุทรเกาหลีในปัจจุบัน บางแห่งบอกเซียมหลอ คือ กรุงสยาม )

ยุคดังกล่าวตรงกับสมัยของ พระนางบูเช็กเทียนในราชวงศ์ถังของจีน ราชโอรสพระองค์นี้ชื่อ เกียวกั้ก แซ่กิม ทรงออกบวชตั้งแต่อายุยังเยาว์ และได้เดินทางไปจาริกธรรมในรัชสมัยของถังเสียนจง และพระองค์ได้ทรงเรี่ยไรเงินสร้างวัดขึ้นที่ ภูเขาจิ่วหัวซาน ในมณฑลเจ๋อเจียง ( ซึ่งถือเป็นแดนศักดิ์สิทธิ์ 1 ใน 4 ของพุทธสถานฝ่ายมหายาน

 

นอกจากนี้ ยังรับลูกศิษย์เผยแพร่ธรรมะ สถานที่ศักดิ์สิทธิ์แห่งนี้ตลบไปด้วยธูปหอมและควันเทียนอยู่ตลอดเวลา ครั้นอายุได้ 99 พรรษา ทรงเข้าสมาธิดับขันธ์ด้วยอาการสงบ เก็บศพไว้ 3 ปีไม่เน่าเปื่อย

ต่อมาจึงได้นำเอาศพบรรจุในสถูปเจดีย์ ชื่อ เจดีย์มังสะกายกษิติครรภ นอกจากนั้นยังมีการเล่าให้พิสดารต่อไปว่า ที่หลุมศพมีเปลวเพลิงแลบขึ้นทั่ว แสดงให้เห็นว่า พระตี้จังได้ลงไปปลดเปลื้องทุกข์ของสัตว์นรก

วันคล้ายวันสมภพและวันบรรลุธรรมของพระกษิติครรภ คือ วันขึ้น 15 ค่ำ และวันแรม 15 ค่ำ เดือน 7 ตามจันทรคติแบบจีน

 

กษิติครรภโพธิสัตต์ หรือ ตี่จั๊ง เป็นพระโพธิสัตต์ผู้มีความเมตตากรุณาเช่นเดียวกับกวนอิมพู่สัก

ในทางมหายาน เน้นมากถึงการที่พระตี่จั๊งทรงเมตตาต่อสัตว์นรกเป็นพิเศษ ว่ากันว่าทรงแบ่งภาคลงไปเทศนาโปรดสัตว์นรกในทุกขุม ทรงเป็นที่ยำเกรงของพ_ายมมาก ในการประกอบพิธีทางศาสนา ถ้ามีอะไรที่เกี่ยวข้องกับการโปรดสัตว์ในนรก ก็จะต้องมีพระรูปของพระองค์ประดิษฐานอยู่ด้วย เช่น ในพิธีกงเต็ก การทำ " ซิโกว " หรือทิ้งทานให้วิ__าณทั้งปวง

พระตี่จั๊งก็เป็นเช่นเดียวกับพระศากยมุนีพุทธเจ้า และพระกวนอิม ที่ทรงมีตำนานชาดกในการเกิดมาหลายต่อหลายครั้ง กว่าจะได้เป็นพระมหาโพธิสัตต์ จึงมีพระสูตรเฉพาะ เป็นเรื่องในอดีตชาติของพระองค์ เรียกว่า " ตี่จั๊งอ๊วงผ่อสักปึ๊งง่วนเก็ง " หรือ พระกษิติครรภโพธิสัตต์มูลปณิธานสูตร

พระรูปหรือองค์ปฏิมาของพระองค์ บางครั้งทรงหมวกกลีบบัวห้าแฉก ( บางทีก็ไม่มี ) มีผ้าห้อยชายลงมาข้างพระกรรณ พระหัตถ์ขวาถือไม้คทาธุดงค์ บางครั้งทรงยืน บางครั้งเป็นปางประทับบนดอกบัว บางที่เป็นปางประทับบนพาหนะสิงโตก็มี

 

ตี่จั๊งอ๊วงผ่อสัก หรือ พระมหาโพธิสัตต์ตี่จั๊งอ๊วง ทรงเป็นพระมหาโพธิสัตต์คู่กับพระมหาโพธิสัตต์กวนอิม ในทางโปรดสัตว์เพื่อให้พ้นทุกข์ว่า

" พระกวนอิมโปรดคนเป็น พระตี่จั๊งโปรดคนตาย " ที่เป็นดังนีเพราะพระตี่จั๊งทรงตั้งปณิธานว่า " ตราบใดที่นรกทุกขุม ยังมีสรรพสัตว์รับทุกข์อยู่ พระองค์จะไม่เข้าสู่พุทธเกษตร เมื่อใดที่สัตว์ทั้งหลายในทุกขุมนรก ได้พ้นจากความทุกข์ทั้งปวงแล้ว เมื่อนั้นพระองค์จึงจะเสด็จเข้าสู่พุทธภูมิ "

ซึ่งจริงๆแล้ว ท่านก็มุ่งโปรดสัตว์ในภูมิทั้งหกคือ สวรรค์ภูมิ มนุษยภูมิ เปรตภูมิ อสูรกายภูมิ เดรัจฉานภูมิ และนรกภูมิ เพื่อให้รู้ผลกรรมเพื่อจะได้บังเกิดในสุคติยิ่งๆขึ้นไป จนบรรลุมรรคผล

 

พระกษิติครรภโพธิสัตว์ มูลปณิธานสูตร

ดาวดึงส์เทวโลก