สงสัยเกี่ยวกับสังฆทาน

ขอถามท่านผู้รู้หน่อยคับ คือเวลาผมไปทำบุญที่วัด เช่นซื้ออาหารไปถวายเพล ถวายปัจจัย หรือของใช้อื่นๆอย่างนี้ถือเป็นสังฆทานมั้ยคับ หรือสังฆทานหมายถึงเฉพาะสิ่งของที่อยู่ในถังสีเหลืองเท่านั้น แล้วก็จะมีพระสงฆ์อยู่หนึ่งรูปคอยรับประเคนจากผมน่ะคับ ขอบคุณล่วงหน้าคับ

 

เป็นครับ แต่คุณต้องทำถูกต้องตามประเพณี

การถวายสังฆทาน เป็นการทำบุญที่คนไทยเชื่อกันว่า เป็นการทำทานที่ได้บุญมาก เพราะ สังฆทาน เป็นการถวายทานที่ไม่ระบุ
เฉพาะว่าเป็นพระสงฆ์รูปใด ผู้ที่ประสงค์จะทำทานจะเตรียมสิ่งของที่จะถวายทาน เมื่อพร้อมแล้วนำไปยังวัด บอกท่านเจ้าอาวาสว่า ต้อง
การถวายสังฆทาน ท่านจะนิมนต์พระสงฆ์รูปใดมารับสังฆทานก็ได้ หรือจะเตรียมของแล้วนำของไปยังวัด ไปพบพระสงฆ์รูปใดก็แจ้ง
ความจำนงขอถวายสังฆทาน ท่านก็จะทำพิธีรับสังฆทาน หากกำหนดว่าจะถวายแก่พระรูปใดรูปหนึ่ง การทานนั้นก็ไม่เป็น สังฆทาน
ของที่จะถวายสังฆทาน มักเป็นอาหาร และสิ่งของที่จำเป็นสำหรับภิกษุสามเณร เช่น สบง จีวร ผ้าเช็ดตัว แปรงสีฟัน ยาสีฟัน สบู่ เครื่องกระป๋อง นม อาหารแห้ง เป็นต้น รวมถึง ชา กาแฟ โอวัลติน และเงิน ตามความจำเป็น ตามความพอใจของผู้ที่จะทำสังฆทาน
ถ้าต้องการอุทิศส่วนบุญ ส่วนกุศลให้แก่ผู้ใด ผู้ถวายทานก็มักจะบอก หรือเขียนชื่อ นามสกุล ให้แก่พระภิกษุ เพื่อท่านจะได้ทำพิธี
อุทิศส่วนกุศลไปยังผู้ที่บอกชื่อนั้น ๆ การทำพิธีถวายสังฆทาน ไม่มีอะไรยุ่งยาก เมื่อนำสิ่งของไปและพระสงฆ์รู้ความประสงค์ ท่านก็จะ
ให้จุด ธูป เทียน แล้วก็ว่า นโม 3 จบ แล้วกล่าวถวาย สังฆทาน ดังนี้
“ อิมานิ มยง ภันเต ภตตานิ สปริวารานิ ภิกขุสงคสส โอโณชยาม โร ภนเต ภิกขุ สงโฆ อิมานิ ภตตานิ สปริวารานิ ปฏิคคณหาตุ อมหากํ ฑีฆรตตํ หิตาย สุขาย ”
“ ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอถวายภัตตาหาร กับทั้งบริวารทั้งหลายเหล่านี้แด่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์จงรับ ซึ่งภัตตาหาร กับทั้งบริวารทั้งหลายเหล่านี้ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุขแก่ข้าเจ้าทั้งหลาย สิ้นกาลนานเทอญ ”
พระสงฆ์จบจะ “สาธุ” แล้วก็ถวายของที่เป็นสังฆทานทั้งหมดให้ท่าน แล้วท่านก็จะให้ศีล ให้พร ยถา สัพพี ผู้ถวายสังฆทานก็กรวดน้ำ แผ่ส่วนบุญกุศล เป็นอันเสร็จพิธีทำบุญถวายสังฆทาน
2.

ซื้ออาหารถวายเพลนั้นใช่อยู่แล้ว เพราะพระสงฆ์ 4 รูป แต่ถ้าเอาของใช้ไปให้เฉยๆ (มันจะกลายเป็นการถวายแบบเจาะจง) หรือ เอาเงินใส่ตู้บริจาค มันจะไม่ใช่

เพื่อความชัดเจนขอให้เข้าไปอ่านในห้อง pantip ซึ่งเขาอธิบายกันไว้ดีมาก
http://topicstock.pantip.com/religious/topicstock/2010/02/Y8836506/Y8836506.html


สังฆทานถังสีเหลือง ขอเถอะ หลีกเลี่ยงได้จะดีมาก ลองอ่านบทความนี้ดู
http://www.oknation.net/blog/poo/2008/06/26/entry-1

 

การถวายสังฆทานคือการถวายอาหารที่พระสามารถฉันได้เดี๋ยวนั้นไม่ใช่อาหารกระป๋องและต้องถวายแด่หมู่สงฆ์ตั้งแต่ 4 องค์ขึ้นไปจึงจะเป็นสังฆทาน ถ้าถวายพระรูปเดียวเป็นปาฎิปุคลิกทานคือทานเฉพาะบุคคลไม่ใช่สังฆทาน
สังฆทาน - วิกิพีเดีย

 

ขอให้ทำไว้ในใจ(คิด)เวลาถวายสิ่งของต่างๆแก่พระ จะกี่รูป จะที่ใด ก็ตามดังนี้ว่า ข้าพเจ้าถวายสิ่งควรบริโภคเหล่านี้แก่พระภิกษุสงฆ์สาวกของพระพุทธเจ้าเพื่อความเป็นสัปปายะในการเจริญสมณกิจ เพื่อความพ้นทุกข์ของท่าน ..

เท่านี้ กิจแห่งการถวายสังฆทานย่อมสำเร็จลงด้วยดี เพราะเรามิได้ถวายเจาะจงแก่พระภิกษุรูปใดเลย..

เรื่องถังสังฆทานนั้น ถ้าเลี่ยงได้ก็เลี่ยงเถิดครับ เพราะบรรจุของเก่าเสียใช้ไม่ได้เสียมาก เราจัดหาเองดีที่สุดครับ

 

เอาของใช้ไปถวายเพื่อพระสงฆ์ เพื่อให้พระสงฆ์ได้ใช้ ก็เป็นสังฆทานนะครับ เพราะเราตั้งใจให้เป็นสังฆทาน

เอาเงินใส่ตู้เพื่อให้ใช้ในกิจของสงฆ์ยิ่งเป็นสังฆทานเลยนะครับ

แต่ถ้าคุณจะยืนยันแบบนั้นก็อธิบายมา

 

ถวายสังฆทาน = สังฆทานถ้าแปลตามแบบหลวงพ่อฤาษีลิงดำ สังฆะแปลว่า สงฆ์เป็นหมู่ครับ ซึ่งถ้าให้พระสงฆ์ตั้งแต่ 4 องค์ขึ้นไป หรือให้องค์เดียวแต่ใช้ร่วมกันนั้น เป็นสังฆทานครับ ได้บุญเหนือคณายิ่งกว่าทำทานกับพระพุทธเจ้าเพราะไม่มีเจตนาเจาะจง แต่เจตนาให้ทั้งหมด เป็นการบำรุงรักษาพระพุทธศาสนาครับ

 

ยืนยันขอรับ เนื่องจากข้อคำถามที่เจ้าของกระทู้ถาม เขาถามว่าถ้าเอาของใช้ไปให้ หรือเขาเอาปัจจัยไปถวาย นั้นเป็นไหม ผมจึงตอบว่าไม่เป็น เพราะการจะเป็นสังฆทาน ต้องตั้งจิตที่จะให้เป็นแก่หมู่สงฆ์ ถ้าเขาซื้อของไปถวายพระรูปใดรูปหนึ่ง โดยที่ตัวเขาเองไม่ได้ตั้งจิตแบบนั้น มันจะเป็นสังฆทานได้อย่างไร
ที่ผมพูดแบบนี้ เพราะผมเอาใจเขามาใส่ใจเรา โดยผมคิดเอาเองว่าการที่เขานำข้าวของเครื่องใช้ไปถวายวัดนั้น น่าจะเอาถวายไปให้กับหลวงพี่หรือหลวงพ่อที่เขารู้จัก

ด้วยเหตุผลใดหรือที่ทำให้ผมคิดแบบนี้?
ตอบ เนื่องจากข้อคำถามที่ตั้งขึ้นมานั้น ทำให้ผมรู้ว่า เจ้าของกระทู้เป็นสนใจในธรรมระดับหนึ่ง แต่ไม่ถึงขั้นแตกฉาน ดังนั้นเป็นไปได้ยาก ที่ผมจะเชื่อว่า เจ้าของกระทู้ตั้งจิตอธิษฐานว่า ข้าวของเครื่องใช้นี้ ข้าพเจ้าถวายให้กับหมู่สงฆ์ ผมไม่เชื่อแบบนั้นจริงๆ และในสังคมของเมืองไทยนั้น เป็นแบบอุปถัมภ์ เจ้าของกระทู้น่าจะไปทำบุญที่วัดนั้นบ่อยๆ จนมีความศรัทธากับพระสงฆ์ในวัดนั้น เพียงบางรูป เช่นนับถือในเจ้าอาวาส เมื่อนำไปถวายนั้น ผมว่าจิตก่อนถวายไม่ใช่ เพื่อคณะสงฆ์ในการส่วนรวมแน่นอน

ในเรื่องการเอาเงินใส่ตู้ (ผมไม่ได้ต้องการแถน่ะครับ เพราะก่อนพิมพ์ ผมคิดไว้แบบนี้จริงๆ) นั่นคือ ตู้บริจาคในวัดนั้นมีประเภทหลายแบบ บางตู้ก็เป็นเด็กพิการ บางตู้ก็เป็นช่วยชีวิต วัว-ควาย บางตู้ก็เป็นช่วยเหลือศพไร้ญาติ

 

ยุคสมัยทุกวันนี้ เปลี่ยนแปลงไปหมดแล้ว พระที่มารับสังฆทานที่มานั่ง ก็มีแค่องค์เดียวแต่ผลัดกันหมุนเวียนมานั่ง พระที่มานั่งก็เป็นตัวแทนของพระภิกษุสงฆ์ทั้งวัด เพราะไม่ได้มารับสังฆทานเพื่อตนเอง แต่มาเพื่อเป็นตัวแทนรับถวายสังฆทานแทนพระสงฆ็ทั้งวัด เมื่อมีเจตนารมย์แบบนี้แล้ว เราจะเรียกว่าเป็น ปาฎิปุคลิกทาน ได้หรือ เมื่อได้รับสังฆทานแล้ว ก็นำไปไว้เป็นกองกลางของสงฆ์ เพียงแต่จะผิดกฏแต่โบราณ ที่กำหนดให้ต้องมีตัวแทนสงฆ์ตั้งแต่ 4 องค์ขึ้นไป อันนี้ผมคิดว่าเราคงจะอนุโลมกันได้

ส่วนสังฆทาน จะต้องเป็นของสดสามารถฉันท์ได้ทันที สมัยก่อนเขาเรียกว่าสังฆทานสด สมัยนี้มีของกระป๋องเครื่องอุปโภคบริโภค เราเลยเรียกกันว่า สังฆทานแห้ง

ส่วนสังฆทานจะเป็นต้องอยู่ในกระเป๋องสีเหลืองหรือไม่่ สมัยก่อนตอนผมยังเด็ก ๆ เขาจะนิยมใส่กระจาด อาหารขนม เป็นสังฆทานสดเท่านั้น จะทำใส่กระทงวางบนกระจาดไม้สาน ถวายพระเป็นสังฆทาน ต่อมาถาดสังกะสีราคาเรื่มถูกลง ก็เรื่มเปลี่ยนเป็นถาดสังกะสีแทน แล้วก็ใช้ถ้วยชามจานกระเบื้องแทนกระทง ซึ่งสมัยนั้นจะถวายพร้อมภาชนะเลย แล้วไป ๆ มาก็วิวัฒนาการเป็นกระป๋องเหลือง

สรุปแล้ว คงแล้วแต่จิตเป็นผู้กำหนด พิธีเป็นกิริยา เท่านั้น ผมเคยถวายสังฆทานเวียน ซึ่งดูแล้วเรียบง่ายและสะดวกดี และอุทิศส่วนกุศลให้กับดวงวิญญาณผู้ล่วงลับ

คืนนั้นดวงวิญาณก็มาเข้าฝันบอกกับผมว่า ได้รับส่วนกุศลแล้ว และจะไปเกิดแล้ว เมื่อได้ผลแบบนี้แล้ว ผมก็เลยไม่สงสัยหรือคิอคลางแคลงใจว่า การถวายสังฆทานแบบปัจจุบันนี้ จะได้ผลของกุศลหรือไม่ วิญญาณผู้ล่วงลับจะได้รับไหม ทุกสิ่งทุกอย่างขึ้นกับจิตศรัทธาของตนเอง

 

เขาเรียกสังฆทานเวียน
สะดวกดีนะ ผมหาวัดที่มีสังฆทานเวียนให้ถวายด้วยซ้ำ
เราได้ถวายของที่เราต้องการถวาย
แล้วทางวัดก็เอาเงินไปใช้จ่ายในเรื่องอะไรที่ขาดได้
เราถวายเราก็ได้เต็มแล้ว อย่าไปตามห่วง บุญจะลดเปล่า ๆ

 

แล้ว "บุญ" ที่ถวายสังฆทาน(เวียน)... จะได้ "บุญเวียน" ด้วยหรือเปล่าคะ กิกิ 555

 

สังฆทาน แปลว่า ทานที่มอบหรือถวายให้แก่พระสงฆ์สาวกของพระพุทธเจ้า
ดังนั้นการให้ทานแก่พระสงฆ์นั้นไม่ว่าจะแบบไหนอย่างไรจึงกล่าวได้ว่าเป็นสังฆทาน แต่เนื่องจากเราเป็นผู้มีศีลน้อยกว่า สมณะเพศ ที่มีศีล227นั้น เราจึงต้องกระทำให้เหมาะสมคือเป็นการถวายทาน แก่พระสงฆ์นั่นเอง

ทีนี้มาดูว่าสังฆทาน หรือทานที่เราถวายแด่พระสงฆ์นั้นแบ่งเป็นอย่างไรบ้าง ตรงนี้มีหลายลักษณะมากๆดังนี้
1สังฆทานสด
2สังฆทานแห้ง
3สังฆทานเดี่ยว
4สังฆทานหมู่
5สังฆทานอื่นๆ
สังฆทานแต่ละชนิดก็มีอานิสงค์ต่างกันตามประเภท สุดท้ายไม่ว่าจะอย่างไร การทำบุญก็ขอให้กระทำตามความเหมาะสม ตามความเป็นจริง เป็นทานที่เป็นไปเพื่อสงเคราะห์ เป็นทานเพื่อการสละคืน ละกิเลสในจิตตน บุญจะเกิดแก่ท่านอย่างไม่มีประมาณครับ สาธุ

 

ให้แบบวางใจว่าเราให้ทานแล้ว ในพระสงฆ์ ก็แล้วแต่ท่านจะเอาไปทำอะไรหรือให้ใคร
สิ่งที่ควรทำเราทำเสร็จแล้ว ผมชอบวางใจแบบนี้กับทานทุกๆอย่าง

สังฆทานให้แบบไม่เจาะจงพระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่ง แล้วแต่คณะสงฆ์ในวัดนั้นจะจัดการให้พระสงฆ์รูปใด
สังฆทานได้บุญมากอยู่ตรงประธานสงฆ์วัดนั้น เช่น ประธานเป็นพระโสดาบัน เราให้เจาะจงให้ท่านรูปเดียว
(สมติ)ได้บุญ=100ถ้าสังฆทานจะได้มากกว่า แต่ไม่มากกว่า ให้กับพระสกทาคามี

ให้ทานกับพระพุทธเจ้าได้มากแล้ว แต่ให้สังฆทานในวัดที่ พระพุทธเจ้าเป็นประธานจะได้มากกว่า

 

เคยเห็น ชาวบ้านละแวกเดียวกับวัด เอาชุดสังฆทานมาขายกัน ราคาไม่แพง แล้วพาไปถวายพระถึงกุฏิเป็นเฉพาะเจาะจง พอถวายเสร็จ ก็เอาของคืนแล้วเวียนเอามาขายอีก แบบนี้ ตายไป ตกนรก ชัด ๆ ทำกันถึงขนาดนี้

 

ถ้าเขาเอาเงินเข้ากระเป๋าเขาก็ไปนรก ไม่ว่าเราจะตำหนิหรือไม่ก็ไปเท่าเดิม
ถ้าเขาเอาเงินถวายวัด เราไปตำหนิเราไปนรก เสี่ยงดวงเอาแล้วกัน

 

เดี่ยวนี้หลายๆวัด มีสังฆทานเยอะมาก บางส่วนก็แบ่งให้วัดที่ทุรกันดาร นำไปใช้ บางส่วนก็ เป็นสังฆทานเวียน มีตู้ให้หยอดทำบุญ เคยถามเหมือนกัน พระท่านกล่าวว่า ทางวัดไม่ได้มีเจตนาที่ไม่ดี หากแต่เห็นว่า ทางวัดยังขาดปัจจัยมาซ่อมแซมบำรุงวัด สังฆทานก็มีมากมายจึงแค่ต้องการทำให้สังฆทานเกิดประโยชน์มากยิ่งขึ้น เงินที่ทำบุญมาก็สามารถนำไปทำประโยชน์ได้เพิ่มขึ้นมากมาย อย่างนี้ก็ได้ประโยชน์ทุกฝ่ายไม่ได้มีข้อเสียอะไรครับ สาธุ