เทศกาลกินเจ 2567 ประวัติ ความหมาย ข้อปฏิบัติ อิ่มบุญอิ่มใจ

เจ มีความความหมายอย่างไร ซึ่งคำว่า เจ นั้น ตามภาษาจีนในทางศาสนาพุทธนิกายจีน(มหายาน) มีความหมายเดียวกันกับคำว่า อุโบสถ การกินเจ จึงเปรียบเสมือนว่า ถือศีลแปด รักษาศีลแปด เหมือนกับทางไทยเรา คือ หลังเที่ยงไปแล้ว จะงดเว้นการทานข้าว

ประวัติที่น่าสนใจ

เทศกาลเจ เริ่มขึ้นเมื่อประมาณ 400 ปีมาแล้ว ตามตำนานเล่าว่า เกิดมาในสมัยที่ชาวจีนถูกรุกรานโดยชนชาติแมนจู ซึ่งเข้าปกครองประเทศจีน และบังคับให้ชนชาติจีนยอมรับวัฒนธรรมของตน อาทิ การไว้ทรงผมเยี่ยงแมนจู คือ โกนศีรษะโล้นทางด้านหน้าและไว้ผมยาวทางด้านหลัง ซึ่งหลายคนคงจะชินตาในภาพยนตร์จีนที่นำมาฉายทางทีวี

ในสมัยนั้น มีคนจีนกลุ่มหนึ่งรวมตัวกันต่อต้านชาวแมนจู โดยใช้หลักทางธรรมเข้ามาร่วมด้วย ชาวจีนกลุ่มนี้ นุ่งขาว ห่มขาวและไม่รับประทานเนื้อสัตว์ ซึ่งมีความเชื่อว่า การประพฤติปฏิบัติตามแนวทางนี้จะช่วยสร้างความเข้มแข็ง ให้กับกลุ่มของตนจนสามารถต้านทานชาวแมนจูได้ คนกลุ่มนี้เรียกตัวเองว่า “หงี่หั่วท้วง” ซึ่งแม้จะได้ต่อสู้อย่างอาจหาญ แต่ท้ายที่สุดก็ไม่สามารถต้านทานการรุกรานของชาวแมนจูได้

เมื่อถึงวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 9 ชาวจีนที่ยังคงอยู่ภายใต้การปกครองของชาวแมนจู จึงพากันถือศีลกินเจ เพื่อรำลึกถึงเหล่านักสู้ “หงี่หั่วท้วง” ที่ได้ต่อสู้พลีชีพในครั้งนั้น

ความเชื่อถืออีกกระแสหนึ่งของตำนานการกินเจนั้น เชื่อกันว่าเป็นการสักการะพระพุทธเจ้าในอดีต 7 พระองค์ และพระมหาโพธิสัตว์อีก 2 พระองค์ รวมเป็น 9 พระองค์ หรืออีกนัยหนึ่งเรียกว่า ดาวนพเคราะห์ทั้ง 9 ในพิธีกรรมนี้ สาธุชนจึงงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ ตัดชีวิต หันมาบำเพ็ญศีล โดยการตั้งปณิธานในการกินเจ งดเว้นอาหารคาว เพื่อเป็นการสมาทานศีล

สำหรับเมืองไทยความเชื่อเรื่องการกินเจ เป็นไปในแนวทางของการละเว้นการเอาชีวิตของสัตว์ เพื่อเป็นสักการะบูชาแก่ พระพุทธเจ้า และมหาโพธิสัตว์กวนอิม อาจเนื่องจากการแพร่หลายของกการละเว้นการกินเนื้อวัว ในกลุ่มคนที่นับถือ “เจ้าแม่กวนอิม” การกินเจ จึงเป็นอีกหนึ่งพิธีกรรมเพื่อสักการะ


ทศกาลกินเจจะต้องปฏิบัติตนอย่างไรบ้าง สำหรับผู้ที่ตั้งใจกินเจ
เร่ิมจาก พิธีล้างท้อง คือ การเตรียมตัวเพื่อให้ร่างกายมีความพร้อมเคยชิน และมีการปรับตัว จึงกินเจล่วงหน้าก่อนวันจริง 1-2 วัน

ข้อปฏิบัติที่สำคัญในการกกินเจ และข้อห้าม

• ไม่ทานเนื้อสัตว์
• ไม่ทานอาหารที่มีลักษณะกลิ่นฉุน รสจัด ได้แก่ หัวหอม ต้นหอม ใบหอม หลักเกียว กุ้ยช่าย กระเทียม
• งดดื่มเหล้าและสูบบุหรี่
• ภาชนะที่ใส่อาหารในการทานเจ จะต้องแยกออกมา

จุดมุ่งหมายของการกินเจ คือ ในแต่ละปีนั้น เราอาจจะดำเนินชีวิตในการทำงาน หรือ ทำกิจกรรมหลายอย่างจนบ้างครั้งไม่มีเวลาที่จะทำบุญ โดยจุดมุ่งหมายแล้วเป็นการส่งเสริมให้จิตใจมีความเมตตา ละเว้นความชั่ว และมีช่วงเวลาได้พักผ่อนจิตใจให้มีความสะอาด ซึ่งนำมาสู่การอิ่มบุญ และยังส่งเสริมให้ร่างกายมีความแข็งแรง

เครดิต https://dharayath.com/ , https://www.sanook.com/health/1429/