เรื่องเด่น อิทธิปาฎิหาริย์เทวดา สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตฺโต)

นิพพาน อนัตตา โดย พระพรหมคุณาภรณ์ - ประยุทธ์ ปยุตโต

แสงธรรมนําชีวิต
Published on Aug 5, 2016

 

ประเด็นพิจารณา อัตตา อนัตตา นิพพาน และ สัพเพ ธัมมา - ธรรมทั้งปวง ---------------
-- สิ่งใดไม่เที่ยง สิ่งนั้นเป็นทุกข์ สิ่งใดเป็นทุกข์ สิ่งนั้นเป็นอนัตตา สิ่งใดเป็นอนัตตาสิ่งนั้นไม่ใช่ของเรา ไม่เป็นเรา ไม่ใช่ตัวตนของเรา ข้อนี้พึงเห็นด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้ ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับแล้ว เห็นอยู่อย่างนี้ ฯลฯ กิจอื่นเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มี ฯ ----
ดังนั้น อนัตตาต้อง เป็นสิ่งที่ สิ่งนั้นไม่ใช่ของเรา -เนตังมะมะ ไม่เป็นเรา -เนโสมหสมิ ไม่ใช่ตัวตนของเรา -นเมโสอัตตา นี่คือคุณสมบัติของ อนัตตา อนัตตาไม่ได้ตรงกันข้ามกับ อัตตา แต่ อัตตาจะตรงข้ามกับ นถิตา เพราะ นถิตา คือ ไม่มีทุกอย่าง ซึ่งอนัตตาไม่ได้ไปในส่วนสุดทั้งสอง เพราะเป็น ตัวตนชั่วคราว นี่แหละเรียกว่า อนัตตา ----- เราจึงโยงได้ว่า ไม่เที่ยง - เป็นทุกข์ - เป็นอนัตตา อนิจจัง - ทุกขัง -อนัตตา ---
นิพพาน ----
- ภิกษุ! ในปัญหานั้น คำตอบมีดังนี้ :- “สิ่ง” สิ่งหนึ่งซึ่งบุคคลพึงรู้แจ้ง เป็ นสิ่งที่ไม่มีปรากฏการณ์ ไม่มีที่สุด มีทางปฏิบัติเข้ามาถึงได้โดยรอบ, นั้นมีอยู่; ใน“สิ่ง” นั้นแหละ ดิน นํ้า ไฟ ลม ไม่หยั่งลงได้ -ไม่อาจเข้าไปอยู่ได้;ใน “สิ่ง” นั้นแหละ ความยาว ความสั้น ความเล็ก ความใหญ่ ความงาม ความไม่งาม ไม่หยั่งลงได้ -ไม่อาจเข้าไปอยู่ได้; ใน “สิ่ง”นั้นแหละ นามรูป ดับสนิทไม่มีเหลือ; นามรูป ดับสนิท ใน “สิ่ง” นี้ เพราะ การดับสนิทของวิญญาณ; ดังนี้แล. --- นิพพานจึง ไม่มีปรากฏการณ์ เมื่อไม่มีปรากฏการณ์ ย่อมไม่มีการเกิด เมื่อไม่มีการเกิด ย่อมไม่มีการเสื่อม นิพพานจึงเรียกว่า "อสังขตธรรม" ธรรมอันเป็นเครื่องปรุงแต่ง ------- ------- หรือพิจารณาจากพระสูตร ----
พระไตรปิฎก ฉบับบาลีสยามรัฐ ภาษาไทย เล่มที่ ๒๐ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๑๒ อังคุตตรนิกาย เอก-ทุก-ติกนิบาต
๕๗๖ ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะตถาคตอุบัติขึ้นก็ตาม ไม่อุบัติขึ้นก็ตาม ธาตุนั้น คือ ความตั้งอยู่แห่งธรรมดา -ธัมมัฏฐิตตา, คือความเป็นกฎตายตัวแห่งธรรมดา -ธัมมนิยามตา, ตถาคตตรัสรู้ บรรลุธาตุนั้นว่า สังขารทั้งปวงไม่เที่ยงครั้นแล้วจึงบอก แสดง บัญญัติ แต่งตั้ง เปิดเผย จำแนก ทำให้เข้าใจง่ายว่าสังขารทั้งปวงไม่เที่ยง ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะตถาคตอุบัติขึ้นก็ตาม ไม่อุบัติขึ้นก็ตาม ธาตุนั้น คือ ความตั้งอยู่ตามธรรมดา ความเป็นไปตามธรรมดา ก็คงตั้งอยู่อย่างนั้นเอง ตถาคตตรัสรู้ บรรลุธาตุนั้นว่า สังขารทั้งปวงเป็นทุกข์ ครั้นแล้วจึงบอก แสดง บัญญัติ แต่งตั้ง เปิดเผย จำแนก ทำให้เข้าใจง่ายว่า สังขารทั้งปวงเป็นทุกข์ -------
*ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะตถาคตอุบัติขึ้นก็ตาม ไม่อุบัติขึ้นก็ตาม ธาตุนั้น คือ ความตั้งอยู่ตามธรรมดา ความเป็นไปตามธรรมดา ก็คงตั้งอยู่อย่างนั้นเอง ตถาคตตรัสรู้ บรรลุธาตุนั้นว่า ธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตา ครั้นแล้วจึงบอก แสดง บัญญัติ แต่งตั้ง เปิดเผย จำแนก ทำให้เข้าใจง่ายว่า ธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตา ฯ ---- อิทัปปจัยตา
*ภิกษุ ทั้งหลาย. ! เราจักแสดงซึ่งปฏิจจสมุปบาท -คือธรรมอันเป็นธรรมชาติอาศัยกันแล้วเกิดขึ้น- แก่พวกเธอทั้งหลาย. พวกเธอทั้งหลาย จงฟังซึ่งปฏิจจสมุปบาทนั้น,จงทำในใจให้สำเร็จประโยชน์, เราจักกล่าวบัดนี้ ... ภิกษุ ทั้งหลาย. ก็ปฏิจจสมุปบาท เป็นอย่างไรเล่า ?ภิกษุ ทั้งหลาย. ! เพราะชาติเป็นปัจจัย ชรา มรณะย่อมมี.ภิกษุ ทั้งหลาย. ! เพราะเหตุที่ พระตถาคตทั้งหลายจะบังเกิดขึ้นก็ตาม,จะไม่บังเกิดขึ้นก็ตาม, ธรรมธาตุนั้นย่อมตั้งอยูแล้วนั่นเทียว ;คือ ความตั้งอยู่แห่งธรรมดา -ธัมมัฏฐิตตา, คือความเป็นกฎตายตัวแห่งธรรมดา -ธัมมนิยามตา, คือความที่เมื่อมีสิ่งนี้สิ่งนี้เป็นปัจจัย สิ่งนี้สิ่งนี้จึงเกิดขึ้น -อิทัปปัจจยตา. ----- ตถาคต ย่อมรู้พร้อมเฉพาะ ย่อมถึงพร้อมเฉพาะซึ่งธรรมธาตุนั้น ; ครั้นรู้พร้อมเฉพาะแล้ว ถึงพร้อมเฉพาะแล้ว, ย่อมบอก ย่อมแสดง ย่อม บัญญัติ ย่อมตั้งขึ้นไว้ ย่อมเปิดเผย ย่อมจำแนกแจกแจง ย่อมทำให้เป็นเหมือนการหงายของที่คว่ำ ; และได้กล่าวแล้วในบัดนี้ว่า
“ภิกษุ ทั้งหลาย. ! ท่านทั้งหลายจงมาดู : เพราะชาติเป็นปัจจัยชรามรณะย่อมมี” ดังนี้. ภิกษุ ทั้งหลาย.! เพราะเหตุดังนี้แล : ธรรมธาตุใดในกรณีนั้นอันเป็น ตถตา คือความเป็นอย่างนั้น,เป็น อวิตถตา คือความไม่ผิดไปจากความเป็นอย่างนั้น,เป็น อนัญญถตา คือความไม่เป็นไปโดยประการอื่น,เป็น อิทัปปัจจยตา คือความที่เมื่อมีสิ่งนี้สิ่งนี้เป็นปัจจัย สิ่งนี้สิ่งนี้จึงเกิดขึ้น ; ภิกษุ ทั้งหลาย. ธรรมนี้เราเรียกว่า ปฏิจจสมุปบาท คือธรรมอันเป็นธรรมชาติ อาศัยกันแล้วเกิดขึ้น.

 

201 - อะไรเป็นบุพนิมิตของการเข้าสู่วิถีชีวิตที่่ดีงาม 1 - พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต)

202 - อะไรเป็นบุพนิมิตของการเข้าสู่วิถีชีวิตที่ดีงาม 2 - พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต)

206 - เขาไม่มีศรัทธา แล้วเขามีปัญญาหรือเปล่า - พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต)

207 - จะมีตนที่พึ่งได้ ต้องมีธรรมและปัญญา ที่จะตัดสินใจ - พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต)

เสรี ลพยิ้ม
Published on Mar 20, 2015

 

12 - ฟื้นวินัยชาวพุทธขึ้นมา ให้เป็นวิถีชีวิตของสังคมไทย - ป.อ.ปยุตโต

14 - อายุแท้ ยิ่งมากยิ่งดี - พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต)

19 - สวดมนต์ก่อนนอน ใช้บทไหนดี - พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต)

เสรี ลพยิ้ม
Published on Sep 10, 2016

 

ประวัติสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตโต)
นามเดิม ประยุทธ์ นามสกุล อารยางกูร เป็นบุตรคนที่ ๕ ของนายสำราญ และนางชุนกี อารยางกูร เกิดเมื่อวันที่ ๑๒ มกราคม ๒๔๘๑ ตรงกับวันพฤหัสบดี แรม ๗ ค่ำ เดือน ๑๒ ปีขาล ที่ตลาดใต้ อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี

เริ่มการศึกษาเบื้องต้น เมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๗ ที่โรงเรียนอนุบาลครูเฉลียว ตลาดศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี

พ.ศ. ๒๔๘๘ – ๒๔๙๐ ระดับประถมศึกษา ที่โรงเรียนประชาบาลชัยศรีประชาราษฎร์ (วัดยาง) จังหวัดสุพรรณบุรี

พ.ศ. ๒๔๙๐ – ๒๔๙๓ ศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑-๓ ที่โรงเรียนมัธยมวัดปทุมคงคา กรุงเทพมหานคร ได้รับทุนเรียนดีของ กระทรวงศึกษาธิการ

บรรพชาเป็นสามเณร เมื่อ ๑๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๙๔ ที่วัดบ้านกร่าง อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี เมื่ออายุย่าง ๑๓ ปี เริ่มเรียนพระปริยัติธรรม ณ วัดนั้น

พ.ศ. ๒๔๙๕ ย้ายไปอยู่ที่วัดปราสาททอง อำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี เพื่อศึกษาพระปริยัติธรรม และได้เข้าฝึกวิปัสสนา เมื่อจบการฝึกแล้ว พระอาจารย์ผู้นำการปฏิบัติได้ชวนไปอยู่ประจำในสำนักวิปัสสนา แต่โยมบิดาไม่ยินยอม เพราะเห็นว่าสามเณรบุตรชาย ควรได้ศึกษาปริยัติธรรมขั้นสูงต่อไป

พ.ศ. ๒๔๙๖ ย้ายมาจำพรรษาที่วัดพระพิเรนทร์ กรุงเทพมหานคร เรียนพระปริยัติธรรมจนสอบได้เปรียญธรรม ๙ ประโยค ขณะยังเป็นสามเณร นับเป็นสามเณรรูปที่ ๔ ในสมัยรัตนโกสินทร์ จึงได้รับพระราชทานพระบรมราชานุเคราะห์ให้อุปสมบทในฐานะนาคหลวง เมื่อวันจันทร์ที่ ๒๔ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๐๕ ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ได้นามฉายาว่า ‘ปยุตฺโต’ แปลว่า ‘ผู้เพียรประกอบแล้ว’

พ.ศ. ๒๕๐๕ สำเร็จการศึกษาปริญญาพุทธศาสตร์บัณฑิต (เกียรตินิยมอันดับ ๑) จากมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และสอบได้ วิชาชุดครู พ.ม. ในปี พ.ศ. ๒๕๐๖

หลังจากสำเร็จการศึกษาเป็นอาจารย์ในมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เป็นผู้ช่วยเลขาธิการและต่อมาเป็นรองเลขาธิการ จนถึง พ.ศ. ๒๕๑๗ และได้เป็นเจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์ กรุงเทพมหานคร ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๕ ถึง พ.ศ. ๒๕๑๙
นอกจากสอนวิชาพระพุทธศาสนาตามมหาวิทยาลัยต่างๆ ในประเทศไทยแล้ว ท่านได้รับนิมนต์ไปบรรยาย ณ University Museum แห่งมหาวิทยาลัย Pennsylvania ใน พ.ศ. ๒๕๑๕ และที่ Swarthmore College สหรัฐอเมริกา ใน พ.ศ. ๒๕๑๙ ต่อมาได้รับนิมนต์ให้เป็น visiting scholar และได้รับแต่งตั้งเป็น research fellow ณ Divinity Faculty แห่งมหาวิทยาลัย Harvard

ท่านมีธรรมกถาที่เผยแพร่นับพันรายการ และมีผลงานหนังสือที่ใช้เป็นหลักอ้างอิงหลายร้อยเรื่อง เฉพาะอย่างยิ่งพุทธธรรม พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม และพจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ สถาบันการศึกษาชั้นสูงเกือบ ๒๐ แห่ง ทั้งในและต่างประเทศ ได้ถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ และตำแหน่งเชิดชูเกียรติต่างๆ มี ตรีปิฏกาจารย์กิตติมศักดิ์จาก นวนาลันทามหาวิหาร ประเทศอินเดีย และเมธาจารย์ (Most Eminent Scholar) จากมหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนาแห่งโลก เป็นอาทิ

สำนักของท่านในปัจจุบัน คือวัดญาณเวศกวัน ตั้งอยู่ ในอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม


สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)
สมณศักดิ์

• พ.ศ. ๒๕๑๒ ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ ที่ พระศรีวิสุทธิโมลี
• พ.ศ. ๒๕๑๖ ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นราช ที่ พระราชวรมุนี
• พ.ศ. ๒๕๓๐ ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ที่ พระเทพเวที
• พ.ศ. ๒๕๓๖ ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นธรรม ที่ พระธรรมปิฎก
• พ.ศ. ๒๕๔๗ ได้รับพระราชทานสถาปนาสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรอง ชั้นหิรัญบัฏ ที่ พระพรหมคุณาภรณ์ สุนทรธรรมสาธก ตรีปิฎกปริยัติโกศล วิมลศีลาจาร ศาสนภารธุราทร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
• พ.ศ. ๒๕๕๙ ได้รับพระราชทานสถาปนาสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะ ชั้นสุพรรณบัฏ ที่ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ญาณอดุลสุนทรนายก ปาพจนดิลกวรานุศาสน์ อารยางกูรพิลาศนามานุกรม คัมภีรญาณอุดมวิศิษฏ์ ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัญวาสี

งานเผยแผ่พุทธธรรม
ศาสนกิจ

• พ.ศ. ๒๕๐๕ – ๒๕๐๗ สอนในแผนกบาลีเตรียมอุดมศึกษา มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
• พ.ศ. ๒๕๐๗ – ๒๕๑๗ ได้รับแต่งตั้งเป็นผู้ช่วยเลขาธิการและต่อมาเป็นรองเลขาธิการ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ขณะเดียวกัน ก็เป็นอาจารย์สอนในชั้นปริญญาตรี พุทธศาสตร์บัณฑิต ของมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ระหว่างนั้น บางปี บรรยายที่คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร และในโครงการศาสนาเปรียบเทียบ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. ๒๕๑๕ – ๒๕๑๙ เจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์
• พ.ศ. ๒๕๑๕ ได้รับอาราธนาไปบรรยายวิชาพุทธศาสนากับวัฒนธรรมไทยที่ University Museum, University of Pennsylvania
• พ.ศ. ๒๕๑๙ – ๒๕๒๑ ได้รับอาราธนาไปบรรยายวิชาการทางพระพุทธศาสนา ที่ Swarthmore College, Pennsylvania
• พ.ศ. ๒๕๒๔ ได้รับอาราธนาเป็น Visiting Scholar ที่ Center for the Study of World Religions และบรรยาย วิชาการทางพุทธศาสนา สำหรับ Divinity Faculty และ Arts Faculty ที่ Harvard University
• พ.ศ. ๒๕๓๗ – ปัจจุบัน ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดญาณเวศกวัน ตำบลบางกระทึก อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม

ประกาศเกียรติคุณ
ปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์

• พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พ.ศ. ๒๕๒๕
• ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาปรัชญา) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๒๙
• ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาหลักสูตรและการสอน) มหาวิทยาลัยศิลปากร พ.ศ. ๒๕๒๙
• ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (ศึกษาศาสตร์-การสอน) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๓๐
• อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. ๒๕๓๑
• ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาภาษาศาสตร์) มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. ๒๕๓๑
• การศึกษาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาปรัชญาการศึกษา) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พ.ศ. ๒๕๓๓
• ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาปรัชญาศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง พ.ศ. ๒๕๓๖
• ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ พ.ศ. ๒๕๓๗
• ตรีปิฏกาจารย์กิตติมศักดิ์ (สาขาปรัชญา) นวนาลันทามหาวิหาร รัฐพิหาร ประเทศอินเดีย พ.ศ. ๒๕๓๘
• อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (จริยศาสตร์ศึกษา) มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. ๒๕๓๘
• วิทยาศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พ.ศ. ๒๕๔๑
• ศาสนศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาพุทธศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย พ.ศ. ๒๕๔๔
• ครุศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาพระพุทธศาสนา สถาบันราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา พ.ศ. ๒๕๔๔
• ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาปรัชญาวิชาการบริหารองค์กร มหาวิทยาลัยศรีปทุม พ.ศ. ๒๕๔๕
• ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาศาสนาและปรัชญา มหาวิทยาลัยบูรพา พ.ศ. ๒๕๕๒
• ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาการศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร พ.ศ. ๒๕๕๒
• นิเทศศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช พ.ศ. ๒๕๕๒
• ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (พัฒนาทรัพยากรมนุษย์) สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๕๓
• ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยหาดใหญ่ พ.ศ. ๒๕๕๔

ประกาศเกียรติคุณและรางวัล

• พ.ศ. ๒๕๒๕ ได้รับการประกาศเกียรติคุณ ในฐานะผู้ทำคุณประโยชน์แก่พระพุทธศาสนา ในการฉลอง ๒๐๐ ปี กรุงรัตนโกสินทร์
• พ.ศ. ๒๕๒๕ ได้รับรางวัลวรรณกรรมชั้นที่ ๑ ประเภทร้อยแก้ว สำหรับงานนิพนธ์พุทธธรรม จากมูลนิธิ ธนาคารกรุงเทพ
• พ.ศ. ๒๕๓๒ ได้รับพระราชทานโล่รางวัล ‘มหิดลวรานุสรณ์’
• พ.ศ. ๒๕๓๒ ได้รับโล่ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อการศึกษา ในวาระครบรอบ ๒๐ ปี คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
• พ.ศ. ๒๕๓๓ ได้รับรางวัลกิตติคุณสัมพันธ์ ‘สังข์เงิน’ สาขาเผยแผ่พระพุทธศาสนา
• พ.ศ. ๒๕๓๗ ได้รับรางวัลการศึกษาเพื่อสันติภาพ จากองค์การยูเนสโก (UNESCO Prize for Peace Education)
• พ.ศ. ๒๕๓๘ คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ ประกาศเชิดชูเกียรติเป็น ‘ผู้ทรงคุณวุฒิทางวัฒนธรรม’
• พ.ศ. ๒๕๓๘ สถาบันนวนาลันทา ประเทศอินเดีย ถวายตำแหน่ง “ตรีปิฎอาจารย์” หมายถึงอาจารย์ผู้รู้แตกฉานในพระไตรปิฎก
• พ.ศ. ๒๕๔๑ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และมูลนิธิโตโยต้า ประเทศไทย ถวายรางวัล TTF Award สาขาสังคมศาสตร์และ มานุษยวิทยาสำหรับผลงานทางวิชาการดีเด่น หนังสือ ‘การพัฒนาที่ยั่งยืน’
• พ.ศ. ๒๕๔๔ รางวัล ‘สาโรช บัวศรี ปราชญ์ผู้ทรงศีล’ จาก มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
• พ.ศ. ๒๕๔๔ มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง เป็น ‘ศาสตราจารย์พิเศษ’ ของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
• พ.ศ. ๒๕๔๗ มหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนาแห่งโลก ถวายตำแหน่ง ‘เมธาจารย์’ (Most Eminent Scholar) ในฐานะนักปราชญ์ ทางพระพุทธศาสนาสายเถรวาท
• พ.ศ. ๒๕๔๙ มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง เป็น ‘ราชบัณฑิต (พิเศษ)’
• พ.ศ. ๒๕๕๒ โล่วัชรเกียรติคุณ จาก คณะกรรมการศาสนาศิลปะและวัฒนธรรม
• พ.ศ. ๒๕๕๒ ‘ปูชนียบุคคลด้านภาษาไทย’ จาก คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ
• พ.ศ. ๒๕๕๕ เกียรติคุณสดุดี ‘พระสงฆ์ดีเด่นประจำปี’ จาก ศูนย์ประสานงานองค์การเอกชน จังหวัดนครปฐม
• พ.ศ. ๒๕๕๕ รางวัล ‘ศาสตรเมธี’ จาก มูลนิธิศาสตราจารย์หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล
• พ.ศ. ๒๕๕๕ ‘โล่ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา’ ในวโรกาสที่สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช เจริญพระชนมายุ ๙๙ พรรษา
• พ.ศ. ๒๕๕๖ หนังสือ พุทธธรรม ได้รับรางวัล ‘TTF AWARD เกียรติยศ ประจำปี ๒๕๕๖’
• พ.ศ. ๒๕๕๖ รางวัล ‘บุคคลเกียรติยศของสมาคมแนะแนวแห่งประเทศไทย ประจำปี ๒๕๕๖’
• พ.ศ. ๒๕๕๘ รางวัล ‘๑๐๐ ปี ชาตกาล หม่อมงามจิตต์ บุรฉัตร บุคคลสำคัญของโลก’
• พ.ศ. ๒๕๕๙ ‘ผู้มีคุณูปการต่อการศึกษาของชาติ พ.ศ. ๒๕๖๐’ โดยประกาศคุรุสภา ณ ๒๘ ธ.ค. ๒๕๕๙
• พ.ศ. ๒๕๖๐ รางวัล ‘ผู้ทำคุณประโยชน์ดีเด่นด้านทรัพยากรมนุษย์’ (Human Resource Excellence Award) ในโอกาสครบรอบ ๓๖ ปี การสถาปนาสถาบันทรัพยากรมนุษย์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  

 

"สร้างปัญญา..แทน..ตัณหา" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"ชนะชีวิต..อิทธิบาท๔" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"อยากให้..พ้นทุกข์" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on Sep 19, 2018

 

"เล่าเรื่อง..ท่านพุทธทาส" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

เล่าเรื่อง "หลวงพ่อปัญญานันทภิกขุ # ๑" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

เล่าเรื่อง " หลวงพ่อปัญญานันทภิกขุ # ๒" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on Apr 24, 2018

 

"รู้ก่อน..เจริญภาวนา" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"สมาธิแบบพุทธ # ๑" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"มีศรัทธา ปัญญาเกิด" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on May 15, 2018

 

"รู้ทัน..ความอยาก" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"กินใช้..ด้วย.ปัญญา" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on Jun 29, 2018

 

"หาความเข้าใจ..วัตถุมงคล" # ๑ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on May 27, 2018

 

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ปยุตตมหาเถระ) สัมโมทนียกถา เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๕๙

พุทธธรรม Buddhadham
Published on Dec 7, 2016
สัมโมทนียกถา สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ปยุตตมหาเถระ) เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๕๙ ในโอกาสสถาปนาเป็น
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ญาณอดุลสุนทรนายก ปาพจนดิลก วรานุศาสน์ อารยางกูรพิลาสนามานุกรม คัมภีรญาณอุดมวิศิษฏ์ ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัญวาสี สถิต ณ วัดญาณเวศกวัน จังหวัดนครปฐม
....ไม่สำคัญว่าเป็นอะไร แต่สำคัญว่าจะทำอะไร...

 

"ท่านท้าวมหาพรหม" # ๑ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"ท่านท้าวมหาพรหม" # ๒ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"ภัย..พุทธศาสนา" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

ชาวพุทธอะไรกัน ฉันทะก็ไม่รู้ อุเบกขาก็ไม่เข้าใจ โดย สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)Live !

วัดญาณเวศกวัน WatNyanavesakavan
Published on Apr 30, 2018

 

ยถาธรรม ยถากรรม โดย สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)Live!

"รู้จัก..นิพพาน" # ๒ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

วัดญาณเวศกวัน WatNyanavesakavan
Published on Mar 23, 2018

 

"พระไม่ปฎิบัติ=หมอผี" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"บูชา..อย่างไร..ดี" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on Jun 26, 2018

 

"ตักเตือนหรือซ้ำเติม" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"ทำไมเมืองพุทธ..ไม่สงบ" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on Jul 13, 2018

 

ตอบโจทย์ : "โรบิน ฟิลลิปป์ มัวร์" ฝรั่ง "หัวใจพุทธ" ธรรมะ "เชื่อม" โลก (20 พ.ค. 59)

ThaiPBS
Published on May 20, 2016
ดำเนินรายการโดย : ณัฏฐา โกมลวาทิน ผู้ร่วมรายการ : โรบิน ฟิลลิปป์ มัวร์ ผู้แปลหนังสือพุทธธรรมวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา ของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) ตอบโจทย์ ไทยพีบีเอสวันนี้ ร่วมพูดคุยในประเด็น... สิ่งที่ได้รับจากการแปลหนังสือพุทธธรรมของท่าน ป.อ.ปยุตฺโต ชีวิตของชาวต่างชาติที่สนใจในพระพุทธศาสนาจนถึงขั้นบวช
หลักธรรมคำสอนของหลวงพ่อชา สุภัทโท และท่าน ป.อ.ปยุตฺโต
ติดตามชมรายการตอบโจทย์ ไทยพีบีเอส วันศุกร์ที่ 20 พฤษภาคม 2559 เวลา 22.00 - 22.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมผ่านทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live

 

"ประเสริฐด้วยการฝึก" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on Jul 30, 2018

 

"รู้แจ้ง..สันโดษ" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"ตัณหา ฉันทะ" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"เจริญ.. เสื่อม" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on Aug 14, 2018

 

"วินัย..ชาวพุทธ" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"ธรรมะ..ธรรมชาติ" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"ทำ..ใจ..รู้" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"มรรค ๘" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on Oct 16, 2018

 

"ฝึก..สมาธิ" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

"สติ ปัญญา" สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ป.อ.ปยุตโต

punjanin
Published on Oct 27, 2018